3 điểm khác biệt của ông chủ SoftBank và “sói già phố Wall” Warren Buffett

Gây ấn tượng với cả thế giới bằng những khoản đầu tư “siêu to khổng lồ”,  Masayoshi Son - người sáng lập và CEO của tập đoàn SoftBank Group đã được nhiều người gọi là "Warren Buffett của thế giới công nghệ".

Tuy nhiên, gần đây đã xuất hiện những thông tin đáng bận tâm liên quan đến các công ty khởi nghiệp mà SoftBank và quỹ đầu tư Vision Fund của Son đã đầu tư, điều này đã đặt ra nhiều câu hỏi về khả năng “biến cát thành vàng” của tỷ phú người Nhật. Nhiều người không đồng ý với quan điểm rằng Son có những điểm tương đồng với huyền thoại đầu tư Mỹ Warren Buffett, hoặc rằng đế chế Vision Fund của SoftBank có những điểm tương đồng với đế chế đầu tư Berkshire Hathaway của Buffett. Dưới đây là 3 khác biệt lớn nhất có thể nhận thấy giữa ông chủ SoftBank và “sói già phố Wall” - Warren Buffett.

Triết lý đầu tư không giống nhau

Trong suốt hơn nửa thế kỷ trước, Buffett luôn áp dụng phương pháp "đầu tư theo giá trị" được đề xuất bởi Benjamin Graham. Buffett thường viết các bức thư thường niên cho cổ đông mà không sử dụng biểu đồ, trong đó ông giải thích triết lý đầu tư của mình. Ông đánh giá hiệu suất đầu tư của mình qua từng năm dựa trên một tiêu chí duy nhất: lợi nhuận cổ phiếu so với chỉ số S&P 500. Cụ thể, từ năm 1965 đến 2018, lợi nhuận hàng năm trung bình của cổ phiếu này là 20,5%, so với 9,7% của S&P 500. Buffett cũng chủ trương thứ các nhà đầu tư cần là một công ty tốt chứ không phải một cổ phiếu tốt.

Trong khi đó, Son lại sử dụng các tiêu chí đánh giá hiệu suất khiến nhà đầu tư gặp khó khăn. Trong cuộc họp cổ đông thường niên của SoftBank vào năm 2013, ông tuyên bố muốn biến SoftBank thành công ty hàng đầu toàn cầu ở "mọi khía cạnh - lợi nhuận, dòng tiền, giá trị cổ phiếu". Ngay sau đó, tờ Financial Times đăng bài viết cho rằng điều duy nhất mà nhà đầu tư cần quan tâm là lợi nhuận, không phải quy mô của công ty.

Trong cuộc họp cổ đông thường niên gần đây nhất, Son đã trình bày về mục tiêu tăng vốn hóa của SoftBank lên 20.000 tỷ Yên (1.850 tỷ USD) vào năm 2040, tương đương với mức tăng gấp 20 lần so với hiện tại. Tuy nhiên, thực tế trong 5 năm qua, cổ phiếu của SoftBank Group tăng trưởng chậm hơn so với chỉ số Nikkei 225.

Quan điểm trái chiều về công nghệ

Warren Buffett luôn thể hiện sự hoài nghi đối với công nghệ. Ông cho biết mình đã tránh xa các cổ phiếu công nghệ và Internet vì không hiểu rõ về lĩnh vực này. Ngoài ra, ông cũng cho rằng đầu tư vào các công ty công nghệ ở giai đoạn phát triển ban đầu chẳng khác gì việc đánh bạc.

Trong khi đó, Son đặt mức đầu tư lớn vào các startup công nghệ trẻ. Ông ủng hộ quan điểm rằng trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng thông minh hơn não bộ con người, một khái niệm được gọi là "singularity", và ông dự đoán rằng điều này sẽ xảy ra trong vòng 30 năm tới.

Thực tế là phần lớn các công ty mà SoftBank và các quỹ đầu tư liên kết đã thâu tóm không chỉ là các công ty công nghệ thuần túy. Chúng là các công ty phát triển hàng hóa và dịch vụ dựa trên những đổi mới trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) hoặc Internet of Things (IoT).

Danh mục đầu tư của SoftBank tập trung chủ yếu vào "các nền tảng" kết nối người mua và người bán, chẳng hạn như Uber và các nền tảng gọi xe tương tự Uber, các công ty thương mại điện tử như Amazon tại Hàn Quốc và Ấn Độ, và nền tảng chia sẻ không gian làm việc WeWork.

Quan điểm khác biệt về đánh giá con người

Sự tương phản giữa Son và Buffett cũng phản ánh trong việc đánh giá con người. Gần đây, tỷ phú Nhật Bản đã gây tranh cãi khi đóng góp vào việc loại bỏ Adam Neumann, CEO của startup chia sẻ văn phòng WeWork, sau khi giá trị của startup này giảm gần một nửa trước khi ra mắt công chúng. Giá trị hiện tại của The We Company, công ty mẹ của WeWork, thấp hơn nhiều so với khi Son đầu tư vào.

Trong khi đó, khi đánh giá lãnh đạo của một công ty mà ông đầu tư, Buffett thường quan tâm đến ba yếu tố: "Chúng tôi tìm kiếm sự thông minh, sáng tạo hoặc năng lượng, và tính chính trực. Nếu họ không có tính chính trực, hai yếu tố đầu tiên sẽ gây hại cho bạn. Bởi nếu làm việc với một người thiếu chính trực, bạn sẽ muốn người đó là người lười biếng và ngu ngốc".

Không ngạc nhiên khi các CEO của các công ty mà Berkshire Hathaway đầu tư, như J.P. Morgan Chase, Coca-Cola và American Airlines, đều là những người đã giữ vị trí lãnh đạo trong một thời gian dài và ổn định.

Ngược lại, nhiều công ty mà SoftBank và Vision Fund đã đầu tư như Uber, SoFi và WeWork liên tiếp gặp rắc rối, dẫn đến việc các nhà điều hành bị chỉ trích và buộc phải từ chức.

Theo Nikkei, việc Son bị thu hút bởi những người có suy nghĩ giống mình là điều có thể hiểu được, nhưng những sự cố rắc rối gần đây đã cho thấy rằng phong cách quản lý kiểu "cao bồi" tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Võ Vân Anh