Singapore: đất nước đáng sống nhất nhưng phải nhập khẩu hơn 90% lương thực, đối diện cuộc "khủng hoảng cơm gà"

Singapore nổi tiếng với các con phố ẩm thực đa dạng và thu hút thực khách, nhưng có lẽ nhiều người không biết rằng đảo quốc này đang phải đối mặt với một thách thức dai dẳng: an ninh lương thực.

Vấn đề cấp bách này đã trở thành tâm điểm chú ý của chính quyền Singapore sau khi nhiều nước ban hành lệnh cấm xuất khẩu lương thực gần đây, đặc biệt là lệnh cấm xuất khẩu thịt gà của quốc gia láng giềng Malaysia, trong khi Singapore nhập khẩu 34% lượng gà từ đây.

Là một quốc đảo nhỏ, Singapore vốn dĩ rất thiếu tài nguyên thiên nhiên, họ phải nhập khẩu hơn 90% lương thực từ hơn 170 quốc gia và khu vực.

Với nguy cơ dễ bị tác động bởi nhiều yếu tố bất lợi bên ngoài, chính phủ Singapore đã đưa ra sáng kiến ​​“30 cho đến 30” nhằm thúc đẩy sản xuất 30% nhu cầu dinh dưỡng cho đến năm 2030.

Nhưng người dân tại quốc gia này đang cảm nhận được tác động ngày một nóng lên từ lạm phát lương thực.

Giá thực phẩm đã tăng 4,1% trong tháng 4 so với một năm trước đó, cao hơn mức 3,3% trong tháng 3, theo thống kê từ Cơ quan tiền tệ và Bộ Thương mại & Công nghiệp Singapore.

Tình hình toàn cầu

Đặc biệt, các chủ quán hàng rong đã bắt đầu cảm thấy rất khó khăn khi đứng trước áp lực buộc phải giữ mức giá bán thấp cho mặt bằng chung.

Remus Seow, chủ quán Fukudon, một quầy hàng rong chuyên bán cơm Nhật Bản, là một ví dụ điển hình.

Trong sáu tháng qua, giá thành các sản phẩm mà anh mua, chẳng hạn như dầu ăn, trứng và thịt, đã tăng từ 30% đến 45%.

Seow gần đây đã tăng giá lần đầu tiên kể từ khi anh mở quầy hàng của mình hai năm trước. Nếu giá tiếp tục tăng, 20% đến 35% khách hàng có thể sẽ không trở lại quán nữa, anh Seow ngậm ngùi.

Cơ quan Tiền tệ Singapore cho biết giá lương thực toàn cầu tăng cao dự kiến ​​sẽ tiếp tục góp phần gây ra lạm phát lương thực cục bộ sau năm 2022.

Giá lương thực toàn cầu đã bắt đầu tăng trong thời kỳ đại dịch, nhưng cuộc chiến ở Ukraina đã làm trầm trọng thêm áp lực lạm phát đó.

Dil Rahut, chuyên gia nghiên cứu cấp cao tại Viện Ngân hàng Phát triển Châu Á, cho biết tình trạng thiếu lương thực sẽ tiếp tục diễn ra trong ngắn hạn và thậm chí có thể kéo dài trong một hoặc hai năm tới.

Các quốc gia khác sẽ không thể nhanh chóng lấp đầy khoảng trống mà Ukraina và Nga để lại vì phải mất ít nhất một năm để trồng các sản phẩm tươi mới, ông Rahut nói.

Tương tự, Paul Teng, trợ giảng tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam, cảnh báo rằng ngay cả khi chiến tranh kết thúc, giá lương thực sẽ không hồi phục trở lại mức giá trước chiến tranh ngay.

Đó là bởi vì các yếu tố như chi phí nhiên liệu tăng, thiếu lao động và gián đoạn chuỗi cung ứng sẽ làm tình trạng thiếu lương thực hiện nay trở nên tệ hơn, khiến giá cả tăng cao, ông Teng nói.

Ngân hàng Thế giới đã đưa ra dự báo rằng giá lương thực có thể ​​sẽ tăng khoảng 20% ​​trong năm nay trước khi hạ nhiệt vào năm 2023.

Trở ngại

Tuy Singapore vẫn đang làm tương đối tốt trong việc duy trì an ninh lương thực, nhưng tương lai của nước này vẫn rất bất định, ông Teng nói.

Kế hoạch “30 cho đến 30” nhằm thúc đẩy Singapore phát triển năng lực tự sản xuất đủ để nước này vượt qua thời kỳ khó khăn, nhưng điều đó sẽ không đủ để thay thế hoàn toàn hàng nhập khẩu, ông Teng nhận định.

Đó là bởi vì chính phủ đảo quốc sư tử đã quyết định đầu tư nhiều hơn vào việc tăng tổng sản phẩm quốc nội của đất nước và thu nhập trung bình của hộ gia đình hơn là đầu tư vào các hoạt động nông nghiệp, ông nói thêm.

“Miễn là bạn có tiền và miễn là chuỗi cung ứng không bị gián đoạn, thì bạn luôn có thể mua thực phẩm ở đâu đó vì khối lượng mà chúng ta cần (tương đối) không cao lắm,” ông Teng nói.

Mặc dù trên lý thuyết Singapore có thể đạt được mục tiêu đó, nhưng có hai vấn đề vẫn còn tồn đọng, đó là giá cả và thái độ của người tiêu dùng đối với các loại “thực phẩm mới”, ông nói thêm.

Ông Teng cho biết người tiêu dùng đặc biệt thích mua các loại “thực phẩm tự nhiên” và có thể sẽ không chấp nhận “thực phẩm mới”, chẳng hạn như thịt gà nuôi cấy trong phòng thí nghiệm và các nguồn protein thay thế, mà đây vốn dĩ là một mắt xích quan trọng của kế hoạch “30 cho đến 30”.

Nhưng ông Rahut cảnh báo rằng việc đạt được mục tiêu sẽ là "rất khó" vì thời hạn đã đến gần và Singapore vẫn chỉ sản xuất và đáp ứng được 10% nhu cầu dinh dưỡng.

Người dân cũng sẽ vẫn mua các sản phẩm thực phẩm nhập khẩu nếu chúng rẻ hơn sản phẩm địa phương trừ khi chính phủ có thể trợ giá cho các sản phẩm này, ông nói thêm.

Tương tự như vậy, Seow cho biết anh sẽ không mua sản phẩm địa phương trừ khi giá bán phải chăng so với giá nhập khẩu.

Singapore có thể làm gì?

Cả ông Teng và Rahut đều cho biết, trong ngắn hạn, chính phủ có thể cung cấp mạng lưới an toàn cho những người khó khăn, ví dụ như thông qua các khoản thanh toán bằng tiền mặt hoặc phiếu ưu đãi.

Tuy nhiên, ông Teng nói thêm rằng một trong những điểm yếu của Singapore là mặc dù họ đã cố gắng đa dạng hóa hàng hóa nhập khẩu từ một nhóm các quốc gia, nhưng họ vẫn chỉ phụ thuộc chủ yếu vào một hoặc hai quốc gia.

Đơn cử, Singapore nhập khẩu 48% gà từ Brazil và 34% từ Malaysia vào năm 2021, theo Cơ quan Thực phẩm Singapore.

Ông Teng cũng lưu ý rằng hầu hết gà nhập khẩu từ Malaysia là gà sống, trong khi phần còn lại nhập khẩu từ Brazil và các nước khác là gà đông lạnh.

Do đó, ở khâu chính sách, điều quan trọng là phải đa dạng hóa nhập khẩu đối với các loại sản phẩm khác nhau, ông Teng nhận định, chẳng hạn như tìm thêm nguồn gà sống để nhập khẩu.

Chính phủ Singapore cũng có thể khuyến khích nhiều công ty nước này phát triển thực phẩm ở nước ngoài và ký kết các thỏa thuận với các chính phủ khác để đảm bảo sản phẩm không bị cấm xuất khẩu, ông nói thêm.

Tương tự, Rahut nói thêm rằng vì Singapore là một quốc gia có công nghệ tiên tiến, nên họ có thể xem xét đến việc giúp đỡ các quốc gia khác cải thiện hệ thống sản xuất lương thực của họ.

Đăng Khoa - Theo cnbc.com