Chỉ số Nikkei 225 là gì? Đặc điểm, cách tính và cách giao dịch.

Là một trong những chỉ số nổi bật nhất của thị trường chứng khoán Nhật Bản, Chỉ số Nikkei được ứng dụng rộng rãi trong đầu tư sinh lời. Vậy chỉ số Nikkei hay Nikkei 225 là gì? Đặc điểm, ý nghĩa của chỉ số này là gì? Có những yếu tố nào ảnh hưởng đến chỉ số này hay đâu là phương pháp giao dịch đầu tư hiệu quả? Cùng Investo tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!

Chỉ số Nikkei là gì ?

Chỉ số Nikkei (hay Nikkei 225) là chỉ số của thị trường Nhật Bản, phản ánh sức mạnh của các doanh nghiệp nổi bật nhất trong nền kinh tế nước này. Nikkei là chỉ số giúp tính toán và theo dõi chặt chẽ nhất tình hình của thị trường Nhật Bản. Hiện nay, có tới 225 công ty hàng đầu Nhật Bản giao dịch trên thị trường chứng khoán Tokyo và được phản ánh thông qua chỉ số này.

Chỉ số Nikkei được phát hành chính thức vào ngày 16/05/1971 bởi Sở chứng khoán Tokyo với tên gọi là Nikkei Dow Jones Stock Average. Khi ấy, chỉ tờ báo Nihon Keiza Shimbun được quyền phát hành và tính toán chỉ số ngày hàng ngày. Đến năm 1985, chỉ số này mới chính thức được đổi tên thành chỉ số Nikkei. Chỉ số này được so sánh tương đương với chỉ số trung bình công nghiệp DJIA (Dow Jones) ở Mỹ.

Lưu ý: Trên thực tế, khi nhắc đến chỉ số Nikkei, hầu như trong mọi trường hợp chúng ta đều đang đề cập đến chỉ số Nikkei 225. Bởi vì đây là nhóm chỉ số được sử dụng rộng rãi nhất trong các nhóm chỉ số thuộc Nikkei. Ngoài Nikkei 225, các nhóm chỉ số khác có thể kể đến như Nikkei 300, Nikkei All Stock Index...

Đặc điểm của chỉ số Nikkei

Được xem là thước đo chính cho thị trường Nhật nói chung và thị trường chứng khoán toàn khu vực Châu Á nói riêng, chỉ số Nikkei sở hữu những đặc điểm sau:

• Là nơi quy tụ những công ty Nhật Bản nổi tiếng nhất trên toàn cầu: Sony Corporation, Canon InCorporated, Toyota Motor Corporation.
• Được xem là chỉ số đánh giá thị trường chứng khoán khu vực Châu Á lâu đời nhất, tương đương với chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones ở Mỹ.
• Tính định giá thông qua đồng Yên Nhật.
• Các cổ phiếu không được xếp hạng dựa trên vốn hóa thị trường như thường thấy mà được cấu thành xếp hạng dựa vào giá của cổ phiếu.
• Chỉ số được thành lập như một phần tái thiết và công nghiệp hóa Nhật Bản sau khi chịu hậu quả nặng nề của cuộc chiến tranh thế giới thứ hai.
• Chỉ số được đánh giá định kỳ vào tháng 9 hàng năm và mọi thay đổi cần thiết sẽ được diễn ra trong tháng 10 cùng năm đó. (Tương tự một số chỉ số khác, chẳng hạn như rổ cổ phiếu VN30 - đại diện cho thị trường chứng khoán Việt Nam được xác định 06 tháng 1 lần vào tháng 1 và tháng 7 cùng năm).

Ngoài ra, 225 công ty hàng đầu được thuộc nhóm chỉ số Nikkei đều được niêm yết trên Sở giao dịch Chứng khoán Tokyo. Thời gian giao dịch được quy định như sau:

• Lịch làm việc: Từ thứ hai đến thứ sáu hàng tuần.
• Giờ giao dịch chính (Tính theo múi giờ Nhật Bản GM+9)
  • Sáng: 9h00 đến 11h30.
  • Chiều: 12h30 đến 15h00.

Thời gian giao dịch chỉ số chứng khoán Nikkei 225.

Các yếu tố ảnh hưởng tới chỉ số Nikkei

Không chỉ quan tâm đến chỉ số Nikkei, để có thể đánh giá và phân tích nhằm đưa ra được quyết định giao dịch chính xác, chúng ta cần phải quan tâm đến những yếu tố khác làm gây ra biến động của chỉ số này. Có 4 yếu tố cơ bản sau sẽ tác động trực tiếp tới Nikkei 225. Cụ thể:

Giá tiền tệ

Vì được tính toán và định giá thông qua đồng Yên Nhật nên chỉ số Nikkei và giá trị đồng yên Nhật luôn có mối quan hệ mật thiết. Theo đó, có hai trường hợp xảy ra:

• Nếu tỷ giá đồng yên Nhật tăng, chỉ số Nikkei sẽ giảm: Điều này được lý giải bởi khi đồng yên Nhật tăng mạnh, kéo theo giá hàng hóa xuất khẩu tăng, các sản phẩm nội địa Nhật Bản khó cạnh tranh hơn trên thị trường. Từ đó lợi nhuận doanh nghiệp giảm, giá trị cổ phiếu sụt giảm và chỉ số Nikkei cũng giảm theo.
• Ngược lại, nếu tỷ giá đồng yên Nhật giảm, chỉ số Nikkei sẽ tăng: Trái ngược với trường hợp trên, đồng yên Nhật thấp sẽ thúc đẩy nhu cầu của thị trường quốc tế, lợi nhuận các công ty tăng kéo theo giá cổ phiếu tăng và chỉ số Nikkei cũng tăng theo.

Ảnh hưởng của giá tiền tệ đến chỉ số chứng khoán Nikkei 225.

Biến động của nền kinh tế và thị trường chứng khoán

Bất kỳ thay đổi nào, dù là biến động nhỏ nhất cũng sẽ gây ảnh hưởng đến chỉ số Nikkei và giá trị của cổ phiếu trên thị trường chứng khoán.

Chẳng hạn trong nền kinh tế đang có dấu hiệu tăng trưởng, nhu cầu việc làm sẽ cao, dẫn tới mức chi tiêu, tiêu dùng cao và kéo theo đó, sự tăng trưởng của một số loại cổ phiếu có liên quan đến nhu cầu của thị trường nhân sự.

Ảnh hưởng của biến động kinh tế đến chỉ số chứng khoán Nikkei 225.

Các chính sách của ngân hàng và Trung ương Nhật Bản

Những chính sách điều chỉnh kinh tế được ban hành bởi các Ngân hàng và Trung ương Nhật Bản sẽ tác động đến mức phí vay, mức chi tiêu của doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán và sức tiêu dùng của người dân hay nói cách khác sẽ ảnh hưởng đến chỉ số Nikkei thông qua giá, doanh thu và cổ phiếu của doanh nghiệp.

Điển hình như trong giai đoạn lạm phát, đồng Yên giảm giá sâu như hiện nay, Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BOJ) đã đưa ra những quyết định quan trọng nhằm gỡ rối tình trạng này. Cụ thể, ngân hàng trung ương Nhật Bản vẫn giữ nguyên lãi suất thấp mặc do nhiều Ngân hàng trung ương khác chạy theo FED để chế ngự lạm phát. Đồng thời ngân hàng BOJ cũng quyết định nâng lãi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm và hệ quả là thị trường chứng khoán sụt giảm, đồng yên tăng hơn 3% kéo theo lãi suất trái phiếu tăng.

Ảnh hưởng chính sách ngân hàng đến chỉ số chứng khoán Nikkei 225.

Các thảm họa thiên nhiên

Xứ sở hoa anh đào Nhật Bản là đất nước thường xuyên phải gánh chịu những tác động nặng nề đến từ thiên tai tự nhiên nhiều nhất trên thế giới: lũ lụt, động đất, sóng thần,...Những hệ lụy từ các thảm họa thiên nhiên này cũng sẽ tác động mạnh mẽ đến chỉ số chứng khoán Nikkei 225.

Ví dụ tiêu biểu: Trận động đất và sóng thần Tohoku vào năm 2011 đã gây ảnh hưởng nặng nề đến người dân, hệ quả là chỉ số Nikkei chứng khoán 225 sụt giảm 7% liên tiếp những ngày sau đó.

Ảnh hưởng của các thảm họa thiên nhiên đến chỉ số chứng khoán Nikkei 225.

Cách tính chỉ số Nikkei

Tương tự chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones (DJIA) của Mỹ, chỉ số 225 được tính và cập nhật liên tục 5s/lần theo thời gian thực quy định trên bảng điện tử trong giờ giao dịch tại sàn chứng khoán Tokyo.

Công thức tính chỉ số chứng khoán Nikkei 225 như sau:

Trong đó:

• Giá trị vốn hóa của 225 công ty đang niêm yết trên thị trường chứng khoán Nhật Bản: Là tổng giá trị thị trường cho tất cả cổ phiếu đang lưu hành của 225 công ty thuộc nhóm Nikkei 225.
• Giá trị vốn hóa thị trường: Tổng giá trị thị trường chứng khoán cho tất cả các công ty được niêm yết trên sàn chứng khoán Nhật Bản.
• Chỉ số toàn thị trường: Là một giá trị được lấy làm mức chuẩn để có thể tính toán chỉ số 225. Khởi điểm của Nikkei vào năm 1950, chỉ số này lấy mức chuẩn là 100 điểm.

Cách tính chỉ số chứng khoán Nikkei 225.

Mặc dù có công thức tính cụ thể, tuy nhiên trong thời buổi công nghệ hiện đại, có rất nhiều nguồn thông tin giúp các nhà đầu tư cập nhật nhanh chóng các chỉ số chứng khoán. Tuy nhiên, đâu là nguồn thông tin chính xác nhất, cập nhật nhanh nhất, hỗ trợ toàn diện nhất cho quá trình đầu tư? Dưới đây là một vài trang web Investo sẽ gợi ý cho bạn để xem chỉ số Nikkei chứng khoán 225 nhanh chóng và chính xác nhất:

• Website Investing.com: https://vn.investing.com/indices/japan-ni225
• Website Nikkei Indexes: https://indexes.nikkei.co.jp/en/nkave/index/profile?idx=nk225 
• Website Markets Insider: https://markets.businessinsider.com/index/components/nikkei_225 

Thông qua việc xem chỉ số Nikkei chứng khoán 225, nhà đầu tư sẽ nắm được các thông tin về mức giá mở cửa, mức giá cao nhất và mức giá thấp nhất và tất cả các số liệu liên quan theo từng thời điểm.

Xem chỉ số chứng khoán Nikkei 225 ở đâu?

Lợi ích khi đầu tư với chỉ số Nikkei

Mặc dù tổng quan, cách đầu tư chỉ số Nikkei cũng tương tự chỉ số VN30 ở Việt Nam. Mặc dù vậy, nhà đầu tư ở Việt Nam khi đầu tư vào loại chỉ số này cũng có đôi chút khác biệt. Tham gia đầu tư vào chỉ số Nikkei trên thị trường chứng khoán, nhà đầu tư sẽ thu được một số lợi ích sau:

• Tính thanh khoản cao: Chỉ số Nikkei chứng khoán 225 là chỉ số đo lường hàng đầu thị trường chứng khoán Nhật Bản do vậy sẽ được thường xuyên giao dịch với khối lượng lớn. Lợi ích này sẽ đảm bảo an toàn trước những rủi ro thanh khoản ở mức thấp, là nơi mua bán hiệu quả bới tính rõ ràng, minh bạch và nhanh chóng.
• Có mối tương quan chặt chẽ với các loại tài sản: Theo nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, chỉ số Nikkei chứng khoán 225 phản ánh hành vi của thị trường chứng khoán lớn nhất thế giới Dow Jones (DJIA) tại Mỹ. Bên cạnh đó, với mối tương quan nghịch biến so với đồng Yên Nhật, biến động ngược chiều này sẽ giúp các nhà giao dịch đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình.
• Biến động lớn: Chỉ số Nikkei chứng khoán 225 được xem là một trong những nhóm chỉ số chứng khoán dễ biến động. Theo quan sát, chỉ số đều sẽ có những bước biến động nếu các sự kiện kinh tế mang tính vĩ mô như: tỷ giá, chính sách từ các ngân hàng thay đổi. Chính nhờ điều này, các nhà đầu tư sẽ có cơ hội tham gia vào thị trường, nắm bắt cơ hội, vào lệnh đón đầu chờ thời cơ tăng giá.

Lợi ích khi đầu tư chỉ số chứng khoán Nikkei 225.

Phương thức giao dịch của chỉ số Nikkei

Với những nhà đầu tư không có cơ hội trực tiếp tham gia vào sàn chứng khoán thị trường Nhật Bản, Investo sẽ giới thiệu vài phương thức giao dịch cơ bản sau:

Đầu tư với hợp đồng chênh lệch CFD

Chỉ số Nikkei chứng khoán 225 CFD (Contract for Difference) hay còn gọi là hợp đồng chênh lệch CFD là một sản phẩm tài chính cho phép các nhà đầu tư đầu tư, kiếm lợi nhuận thông qua việc tăng/giảm điểm trên thị trường chứng khoán Nhật Bản.

Hiểu đơn giản, phương thức giao dịch với hợp đồng chênh lệch CFD quy định như sau:

• Nhà đầu tư sẽ vào lệnh Long (mua) nếu kỳ vọng chỉ số Nikkei chứng khoán 225 sẽ tăng trong tương lai.
• Ngược lại, nhà đầu tư sẽ vào lệnh Short (bán) nếu cho rằng chỉ số Nikkei chứng khoán 225 sẽ có xu hướng giảm trong tương lai.

Điểm khác biệt của phương thức đầu tư này là nhà đầu tư chỉ dựa vào sự phán đoán về sự thay đổi của giá cổ phiếu để hưởng lợi nhuận chênh lệch mà không thực sự là người trực tiếp nắm giữ cổ phiếu.

Giao dịch hợp đồng chênh lệch CFD chỉ số chứng khoán Nikkei 225.

Ngoài ra, nhà đầu tư có thể cân nhắc một phương thức khác gần tương tự - đầu tư vào hợp đồng tương lai của chỉ số Nikkei chứng khoán 225. Đây là dạng hợp đồng đã được chuẩn hóa giữa hai hay nhiều bên. Hợp đồng được xây dựng để trao đổi tài sản, cụ thể là chỉ số chứng khoán Nikkei 225 với mức giá cụ thể được xác định theo số lượng nhất định, ở thời điểm hiện tại. Việc thực hiện hợp đồng này sẽ được diễn ra trong thời điểm tương lai.

Đầu tư vào quỹ ETF

Phương thức giao dịch đầu tư vào quỹ Nikkei 225 ETD sẽ là lựa chọn tối ưu trong trường hợp nhà đầu tư chưa có đủ kinh nghiệm để giao dịch theo hợp đồng chênh lệch hay mở hợp đồng tương lai.

Cụ thể, phương pháp này buộc Qũy Nikkei 225 ETF đứng ra mua cổ phiếu sao cho mô phỏng hóa cổ phiếu trong danh sách 225 công ty được niêm yết trên thị trường chứng khoán Nhật Bản, đồng thời phát hành chứng chỉ quỹ ETF cho các nhà đầu tư khi tham gia đầu tư.

Giao dịch quỹ ETF chỉ số chứng khoán Nikkei 225.

Ý nghĩa của chỉ số Nikkei

Được xem là chỉ số dẫn đầu thị trường chứng khoán Nhật Bản nói riêng và thị trường chứng khoán Châu Á nói chung, chỉ số chứng khoán Nikkei có ý nghĩa:

• Là chỉ số đại diện chuẩn quốc gia - Nhật Bản.
• Là chỉ số chính về hoạt động chứng khoán Nhật Bản.
• Là cơ sở giúp các nhà đầu tư giao dịch các loại hợp đồng phái sinh.
• Giúp đem đến cái nhìn tổng quan, cập nhật nhanh chóng, chính xác và liên tục về tình hình biến động trên thị trường chứng khoán.
• Là tiêu chỉ tham khảo cho các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài, giúp phán đoán diễn biến giá của thị trường.

Ý nghĩa của chỉ số chứng khoán Nikkei 225.

Kết luận

Trên đây, bài viết đã tổng hợp toàn bộ những thông tin chi tiết nhất liên quan đến chỉ số Nikkei: Nikkei 225 là gì? Đặc điểm, cách tính, cách xem hay cách đầu tư chỉ số Nikkei hiệu quả, ý nghĩa và các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số Nikkei chứng khoán 225. Hy vọng rằng thông qua bài viết trên, trader đã hiểu rõ hơn về “tiềm năng đầu tư” của loại chỉ số độc đáo này, từ đó xây dựng chiến thuật và kế hoạch đầu tư phù hợp.

Lan Hương