Cổ Phiếu Ưu Đãi: Ưu Điểm Và Nhược Điểm

Các công ty phát hành cổ phiếu ưu đãi để huy động vốn. Cổ phiếu ưu đãi đi liền với nhiều ưu điểm của cả nợ vay và vốn chủ sở hữu, được coi là một loại chứng khoán lai (hybrid security). Một ưu điểm trong đó là nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu ưu đãi được nhận cổ tức trước cổ đông phổ thông. Trong khi đó nhược điểm là họ không có quyền biểu quyết như các cổ đông phổ thông.

Các công ty phát hành loại cổ phiếu này cũng phải đối mặt với một số ưu và nhược điểm.

Ưu điểm của cổ phiếu ưu đãi

Đối với nhà đầu tư:

Được ưu tiên nhận cổ tức trước

Như đã đề cập, lợi thế lớn nhất mà cổ phiếu ưu đãi mang lại cho cổ đông là được ưu tiên nhận phần cổ tức cố định trước khi công ty chi trả cổ tức cho cổ đông phổ thông. Vì công ty chỉ chi trả cổ tức khi kinh doanh có lợi nhuận, một số loại cổ phiếu ưu đãi (được gọi là cổ phiếu tích lũy) cho phép công ty cộng dồn phần cổ tức chưa chi trả. Nếu kinh doanh có lời và dư tiền mặt để phân phối cổ tức, công ty phải chi trả mọi khoản cổ tức đang tồn đọng với cổ đông ưu tiên trước khi chi trả cổ tức cho cổ đông phổ thông.

Ngoài ra, trong trường hợp công ty phá sản hoặc bị thanh lý, cổ đông ưu tiên sẽ được xếp trước cổ đông phổ thông trong thứ tự nhận phần chia tài sản của công ty. Lợi thế này khiến cổ phiếu ưu đãi trở nên hấp dẫn những nhà đầu tư có tâm lý e ngại rủi ro. Công ty sẽ đảm bảo nhà đầu tư mua cổ phiếu ưu đãi được nhận một phần cổ tức mỗi năm. Nhưng nếu thua lỗ và phải đóng cửa, công ty cũng sẽ ưu tiên bồi hoàn khoản đầu tư cho các cổ đông ưu đãi trước.

Các loại ưu đãi bổ sung

Các loại cổ phiếu khác nhau có những lợi ích gia tăng khác nhau. Cổ phiếu chuyển đổi (convertible share) cho phép chủ sở hữu chuyển đổi cổ phiếu ưu đãi sang một lượng cổ phiếu phổ thông nhất định. Đây có thể là một tùy chọn hấp dẫn nếu giá cổ phiếu phổ thông đang tăng. Cổ phiếu tham dự chia phần (Participating shares) đem lại cho nhà đầu tư cơ hội hưởng thêm phần chia cổ tức ngoài phần cổ tức cố định đã nhận nếu công ty đạt được mục tiêu lợi nhuận đã định trước. Có nhiều loại cổ phiếu ưu đãi khác nhau với nhiều lợi ích đi kèm khiến loại tài sản đầu tư này ẩn chứa rủi ro tương đối thấp và đem lại lợi nhuận trong dài hạn.

Bên cạnh đó, cổ phiếu ưu đãi cũng đem lại nhiều lợi ích cho công ty phát hành, bao gồm:

Không làm loãng quyền bỏ phiếu:

Đặc điểm không đi kèm với quyền biểu quyết dường như là một nhược điểm với nhà đầu tư nhưng lại có lợi cho doanh nghiệp, do quyền sở hữu công ty không bị pha loãng như khi phát hành cổ phiếu phổ thông. Nhà đầu tư ít phải chịu rủi ro hơn đồng đồng nghĩa với việc công ty phải chịu chi phí huy động vốn thấp hơn khi phát hành cổ phiếu ưu đãi.

Quyền mua lại cổ phiếu

Công ty cũng có thể lựa chọn phát hành cổ phiếu có thể mua lại (callable preference shares) cho phép họ có toàn quyền mua lại số cổ phần này. Nghĩa là, nếu số cổ phiếu này được bán ra với lợi tức cố định 6%, nhưng lãi suất giảm còn 4%, công ty có thể mua là mọi cổ phiếu đó đang lưu hành với giá thị trường và phát hành lại với lợi tức thấp hơn, nhờ đó giảm chi phí vốn. Tất nhiên, tính linh hoạt này cũng là bất lợi đối với cổ đông nắm giữ.

Huy động vốn thông qua phát hành cổ phiếu, bất kể là cổ phiếu phổ thông hay cổ phiếu ưu đãi, đều giúp công ty là giảm tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu, là một trong những yếu tố được nhà đầu tư và các bên cho vay dùng để đánh giá liệu đó có phải là một công ty được quản trị tốt.

Nhược điểm của cổ phiếu ưu đãi

Những bất lợi đối với nhà đầu tư và cổ đông.

Nhà đầu tư không thể bỏ phiếu

Từ quan điểm của nhà đầu tư, nhược điểm chính của loại cổ phiếu này là cổ đông ưu đãi không sở hữu công ty theo cách giống với cổ đông phổ thông. Không có quyền biểu quyết nghĩa là cổ đông ưu tiên không được xem là cổ đông vốn, dù lợi tức đầu tư được đảm bảo đã phần lớn bù đầu thiếu sót này. Tuy nhiên, nếu lãi suất tăng, phần cổ tức cố định có vẻ hấp dẫn này dường như trở nên ít sinh lời hơn các chứng khoán cố định thu nhập khác có lợi tức cao hơn.

Với công ty phát hành, chi phí vốn cao hơn nợ vay

Nhược điểm chính mà các công ty phải đối mặt là loại vốn chủ sở hữu này mang lại chi phí cho hơn nợ vay.

TÓM TẮT Ý CHÍNH

Lợi ích chính của cổ phiếu ưu đãi đối với các nhà đầu tư nắm giữ là được trả cổ tức trước cổ đông phổ thông.

Một trong số lợi ích mà công ty phát hành có được là cổ phiếu ưu đãi không đi kèm với quyền biểu quyết, ngược lại thì đây là nhược điểm đối với nhà đầu tư. Công ty phát hành loại vốn chủ sở hữu này phải đối mặt với chi phí vốn cao hơn nếu so với nợ vay.

Vân Anh - Theo investopedia