Kiểm soát nỗi sợ hãi và lòng tham trong giao dịch

Nỗi sợ và lòng tham được xác định là yếu tố chính điều khiển thị trường tài chính. Điều đó nghe có vẻ đơn giản nhưng nỗi sợ và lòng tham đóng vai trò quan trọng trong tâm lý giao dịch. Sự khác biệt giữa nhà giao dịch thành công và thất bại là biết lúc nào cần phát huy hay kiềm chế những cảm xúc đó. Hãy cùng tìm hiểu thêm về nỗi sợ hãi và lòng tham trong giao dịch để biết khi nào chúng xuất hiện và cách kiểm soát chúng tốt nhất.

CÁC ĐIỂM CHÍNH:

• Nỗi sợ và lòng tham là hai yếu tố ảnh hưởng cuộc sống hàng ngày
• Những ảnh hưởng này có thể gây bất lợi trong giao dịch.
• Các nhà giao dịch có thể loại bỏ bằng cách quan sát tổng thể thị trường và có kế hoạch trước.

Bản chất nỗi sợ hãi và lòng tham trong giao dịch

“Nỗi sợ và lòng tham” có thể thường thấy ở các nhà giao dịch và thậm chí sẽ gây thiệt hại nếu không biết kiểm soát. Nỗi sợ hãi xuất hiện khi bạn miễn cưỡng vào lệnh hoặc chốt lời quá sớm. Còn lòng tham là khi các nhà giao dịch tiếp tục nâng khối lượng giao dịch lên hoặc sử dụng đòn bẩy quá cao để kiếm lời nhanh từ biến động nhỏ trên thị trường.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến lòng tham và nỗi sợ hãi, nhưng theo phân tích logic thì chúng đều xuất phát từ bản năng sinh tồn của con người.

Nỗi sợ là gì?

Nỗi sợ liên quan đến phản xạ "đối diện hay bỏ chạy" trong mỗi con người. Nỗi sợ và phản xạ này liên quan đến cảm nhận về sự nguy hiểm. Các nhà giao dịch sẽ cảm thấy sợ khi giá đi ngược với kỳ vọng vì sẽ làm tăng nguy cơ mất tiền.

Giá đi ngược lại kỳ vọng sẽ làm họ cảm thấy sợ khi thấy mất tiền. Vì thế, các nhà giao dịch thường gồng lỗ lâu hơn. Khi DailyFX nghiên cứu hơn 30 triệu giao dịch trực tiếp để tìm ra đặc điểm của nhà giao dịch thành công, đây là sai lầm lớn nhất mà các nhà giao dịch mắc phải.

Nỗi sợ hãi có xu hướng tăng cao cho các nhà giao dịch ngay trước khi họ vào lệnh. Mặc dù phân tích đã chỉ ra điểm vào lệnh rất đẹp nhưng các nhà giao dịch vẫn bị vây quanh bởi nỗi sợ thua lỗ và cuối cùng bỏ qua cơ hội sau khi đã nghĩ kỹ.

Nỗi sợ thường xuất hiện khi thị trường sụp đổ. Các nhà giao dịch không muốn bắt đáy vì sợ thị trường tiếp tục giảm sâu hơn và bỏ lỡ cơ hội tăng giá mạnh sau đó. 

Lòng tham là gì?

Lòng tham khác với nỗi sợ nhưng có thể làm các nhà giao dịch gặp khó khăn nếu không kiểm soát tốt. Nó xuất hiện khi nhà giao dịch muốn nâng khối lượng giao dịch nhằm kiếm thêm lợi nhuận với hy vọng thị trường tiếp tục diễn biến theo hướng có lợi.

Lòng tham cũng xuất hiện khi các nhà giao dịch đang lỗ và quyết định “ngã ở đâu, đứng lên ở đấy” với hy vọng điều đó làm mọi thứ trở nên tốt hơn. Nhưng điều đó trở nên rất rủi ro nếu thị trường tiếp tục đi ngược lại với kỳ vọng và nhanh chóng làm vị thế bị thanh lý.

Lòng tham đã nhiều lần xuất hiện trên thị trường tài chính. Một lần trong thời kỳ bong bóng dot-com, các cá nhân mua ngày càng nhiều các cổ phiếu internet và đẩy giá trị của chúng lên rất cao trước khi sụp đổ. Bitcoin cũng là một ví dụ gần đây khi các nhà đầu tư đổ xô vào tiền điện tử vì nghĩ rằng nó rất có giá trị nhưng điều đó đã khiến Bitcoin tăng quá mức và sụp đổ.

 Cách kiểm soát nỗi sợ hãi và lòng tham khi giao dịch

Có nhiều cách kiểm soát cảm xúc để không làm nỗi sợ và lòng tham ảnh hưởng đến quyết định giao dịch.

1) Có kế hoạch giao dịch

Các nhà giao dịch nên có sẵn kế hoạch giao dịch để tránh bất kỳ cảm xúc nào làm lệch hướng kế hoạch. Ví dụ như: sử dụng đòn bẩy quá cao, không dùng lệnh cắt lỗ, “ngã ở đâu đứng lên ở đó”. 

2) Giảm khối lượng giao dịch

“Giảm khối lượng giao dịch là cách dễ nhất để giảm tác động của cảm xúc đến giao dịch” - James Stanley, Nhà chiến lược tiền tệ DFX

Đây là một trong những cách tốt để tập trung kiểm soát cảm xúc khi giao dịch.

Hơn nữa, giao dịch khối lượng lớn trên tài khoản demo sẽ không gây lo lắng đến mất ngủ vì không có rủi ro hiện hữu. Tuy nhiên, các nhà giao dịch sẽ rất căng thẳng khi thấy giá thay đổi liên tục trên các lệnh có khối lượng lớn. Điều đó có thể dẫn đến các quyết định không tốt, ảnh hưởng xấu đến tài khoản giao dịch. Vì vậy việc luôn kiểm soát cảm xúc rất quan trọng.

3) Theo dõi nhật ký giao dịch

Các nhà giao dịch cần có trách nhiệm với bản thân khi giao dịch. Cách tốt nhất là tạo nhật ký giao dịch. Nhật ký giao dịch giúp các nhà giao dịch ghi lại chi tiết các giao dịch, hiệu quả của chúng và cách khắc phục chiến lược không hiệu quả. Điều quan trọng là loại bỏ cảm xúc khi đánh giá kết quả giao dịch cũng như loại bỏ chiến lược không tốt.

4) Học hỏi từ người khác

Trang DailyFX đã nghiên cứu đặc điểm của những nhà giao dịch thành công để tìm ra những đặc điểm có lợi cho những nhà giao dịch trong tương lai. Nghiên cứu này đã chỉ ra cảm xúc đóng vai trò rất quan trọng trong giao dịch khi nhận ra rằng các nhà giao dịch thường mất nhiều tiền mặc dù có nhiều giao dịch lãi hơn lỗ. Vì các khoản lỗ thường nhiều hơn các khoản lãi, tức là các nhà giao dịch thua nhiều hơn khi thị trường đi ngược với kỳ vọng và kiếm được ít nếu thị trường đi theo đúng kỳ vọng.

Dựa vào phát biểu sau đây của David Rodriguez, các nhà giao dịch có thể tìm cách giải quyết nỗi sợ và lòng tham trong giao dịch:

“Các nhà giao dịch thường chính xác hơn 50% nhưng thường mất nhiều tiền trong các lệnh thua lỗ hơn khoản lợi nhuận có được. Nhà giao dịch nên sử dụng lệnh dừng lỗ và lệnh giới hạn để đảm bảo tỷ lệ rủi ro/lợi nhuận từ 1:1 trở lên.”

Tóm lại

• Kiểm soát cảm xúc là cần thiết để giao dịch thành công.
• Các nhà giao dịch thường đặt ra mục tiêu số pips lợi nhuận mỗi ngày như một mức tâm lý.
• Ghi nhật ký giao dịch để theo dõi chiến lược cá nhân.
• Trong giao dịch, quan trọng nhất là phải tự tin.

Quang Minh - Theo dailyfx.com