Trade thắng bằng tài khoản demo: kỹ năng giỏi thật hay chỉ là ảo?

Tóm tắt đại ý

• Tài khoản demo có thể mang lại một số lợi ích cho các trader mới vào nghề vì chúng cho phép những trader này làm quen với phần mềm giao dịch và hiểu được nguyên lý hoạt động của thị trường.
• Tuy nhiên, các bạn trader nên chuẩn bị sẵn tâm lý vì kết quả mô phỏng hiếm khi nào tương quan hoàn toàn với kết quả giao dịch trên thị trường thực tế.
• Các bạn trader cần phải lưu ý rằng những yếu tố như kết quả khớp lệnh, nguồn vốn đầu tư và cảm xúc con người có thể sẽ rất khác khi giao dịch bằng tiền thật (trái ngược với tiền giả trong chế độ mô phỏng của tài khoản demo).
• Bạn có thể làm cho chế độ demo giống thật hơn bằng cách loại trừ các lệnh giao dịch khó có thể được khớp trên thị trường thực tế, lường trước khả năng trượt giá (slippage), giữ số tiền vốn trong tài khoản demo tương đương như số tiền thực sự được giao dịch và làm cho các khoản lãi lỗ khi demo trông giống thật hơn bằng cách kết hợp các biện pháp tự kích thích bên ngoài.

Tài khoản demo vốn được quảng cáo tràn lan trên khắp không gian internet, và những người nào hay lướt trên các trang web tài chính thì sẽ thường nhìn thấy nhiều quảng cáo nhằm mục đích lôi kéo họ mở tài khoản giao dịch. Việc giao dịch bằng tài khoản demo có thể được coi là một hình thức giao dịch mô phỏng theo kiểu hiện đại.

Theo phong cách giao dịch mô phỏng kiểu cũ, trader sẽ cần viết ra giấy mức giá vào lệnh và thoát lệnh để xem phương pháp của họ có hiệu quả như thế nào trên thị trường. Tài khoản demo cho phép các trader thực hiện được điều này trên một chương trình mô phỏng máy tính.

Môi trường giao dịch mô phỏng giúp cung cấp cho các trader cơ hội làm quen với phần mềm mà họ sẽ sử dụng sau này trên sàn môi giới khi tham gia giao dịch trên thị trường. Tuy nhiên, khi chuyển sang giao dịch trực tiếp bằng tiền thật sau thời gian dùng thử tài khoản demo, vật sẽ đổi và sao sẽ dời, cho nên các bạn trader cần lường trước một số thứ.

Giao dịch demo khác với giao dịch thật như thế nào?

Nhiều trader khi dùng tài khoản demo thì lại giaodịch có lãi, nhưng khi chuyển sang giao dịch trực tiếp bằng tiền thật thì họ sẽ lỗ triền miên hết lần này đến lần khác. Vậy tại sao điều này lại xảy ra? Dưới đây là một số nguyên nhân giúp giải thích cho hiện tượng này.

Tài khoản demo tạo cảm giác khớp lệnh tốt hơn

Các tài khoản demo thông thường sẽ khớp lệnh thị trường (market order) với mức giá được hiển thị ngay trên màn hình. Còn khi các trader đặt một lệnh giao dịch trên thị trường thật, lệnh đó có thể sẽ bị trượt giá so với giá hiển thị. Do vậy, những lúc lệnh thị trường không được khớp với mức giá đúng như kỳ vọng thì đó cũng ​​là câu chuyện khá phổ biến, hoặc trong trường hợp lệnh được đặt với quy mô lớn, ít nhất một phần kích thước lệnh sẽ được khớp với mức giá khác với giá kỳ vọng.

Chế độ mô phỏng của tài khoản demo thường cũng sẽ khớp lệnh ngay cho trader theo giá đặt mua hoặc giá chào bán mong muốn. Trong khi đó, giá đặt mua và giá chào bán trên thị trường thật thì phải được chờ khớp. Nếu bạn đặt lệnh mua ở mức giá mua hiện tại thì chưa chắc sẽ được khớp lệnh ngay, vì chỉ có một số cổ phiếu hoặc hợp đồng mới có thể được khớp ở mức giá đó. Trong tài khoản demo, bạn sẽ khó có thể biết được lệnh nào mới thực sự được khớp trên thị trường thật. Vấn đề này phát sinh trong cả trường hợp vào lệnh và thoát lệnh, và do đó, kết quả đạt được từ tài khoản demo là rất chủ quan, nếu mô tả theo cách nói giảm nói tránh, và cực kỳ kém chính xác nếu nói “toạc móng heo” ra.

Tài khoản demo có vốn nhiều hơn

Phần mềm demo thường cho phép các trader tự chọn số vốn mà họ muốn để mô phỏng giao dịch. Số tiền giả lập đó có thể sẽ dao động khác nhau, nhưng chúng thường rất lớn (và vượt quá số vốn thực tế mà trader có thể đáp ứng khi giao dịch thật).

Việc giao dịch mô phỏng với số vốn giả lập lớn hơn so với khi giao dịch thật sẽ khiến các trader sinh ra tâm lý ỷ lại một cách phi thực tế. Với nguồn vốn giả lập lớn hơn, các trader sẽ gồng được các khoản lỗ nhỏ và dễ dàng gỡ lỗ lại hơn, trong khi những khoản lỗ đó nếu phát sinh trên một tài khoản tiền thật với nguồn vốn nhỏ thì sẽ khó gỡ hơn nhiều.

Ngoài ra, còn có một điều quan trọng cần lưu ý là các lô cổ phiếu chẵn, chẳng hạn như lô 100 cổ phiếu, của các mã chứng khoán có giá đắt hơn sẽ dễ mua hơn trong tài khoản demo vì có mức vốn giả lập cao, nhưng chúng có thể sẽ vượt quá sức mua của trader trong tài khoản thật. Và trader cũng có thể sẽ không mua được các loại tài sản và khối lượng giao dịch bằng vốn thực giống như trong chương trình mô phỏng. Chẳng hạn: bạn có thể giao dịch demo nhiều lô cổ phiếu Alphabet với giá 1.000 USD/cổ phiếu. Nhưng trừ khi bạn có số vốn dồi dào giống như vậy khi giao dịch thật, còn nếu không bạn sẽ không thể giao dịch các loại tài sản có giá đắt đỏ như thế.

Tài khoản demo không thể tạo ra cảm xúc

Khi giao dịch bằng tiền thật, các trader thường sẽ trải qua nhiều cung bậc cảm xúc, từ sợ hãi, mong cầu, cho đến tham lam, nhưng họ sẽ không có những cảm xúc đó khi dùng tiền giả trong tài khoản demo.

Đây là một trong những điểm khác biệt lớn nhất giữa giao dịch mô phỏng và giao dịch trực tiếp bằng tiền thật. Nỗi sợ thua lỗ có thể phá tan những chiến lược giao dịch được tạo dựng công phu nhất và ngăn cản trader thực hiện chiến lược đó một cách chính xác. Lòng tham (hoặc kỳ vọng một lệnh đang thua lỗ sẽ “về bờ” hay sinh lời trở lại) cũng có thể có tác dụng tương tự, tức là dẫn dụ trader cố “chày cối” giữ lệnh giao dịch thật lâu dù đáng lẽ ra phải thoát từ sớm.

Khi đụng đến tiền thật, tức là khoản tiền có thể có tác động tiềm tàng về mặt vật chất, mọi thứ sẽ khác xa so với việc giao dịch trên tài khoản demo vì thành công hay thất bại ở chế độ giả lập sẽ chẳng có nghĩa lý gì đến cuộc sống của người trader đó.

Làm thế nào để giao dịch demo giống thật hơn?

Giao dịch ở chế độ demo sẽ có một số lợi ích vì điều này giúp cho các trader mới vào nghề có cơ hội được cảm thụ về nguyên lý hoạt động của thị trường và của phần mềm giao dịch tại sàn môi giới mà họ chọn. Vậy bạn có thể giao dịch trên tài khoản demo theo một cách nào đó thực tế hơn không? Mặc dù tài khoản demo không bao giờ có thể mang lại kết quả tương tự như khi giao dịch thật nhưng có một số điều bạn có thể làm khi thử nghiệm hệ thống trên nền tảng demo để làm cho kết quả giống thật hơn.

Đưa ra các giả định thực tế

Khi đặt lệnh giả lập theo giá mua hay giá bán, bạn có thể tự tưởng tượng rằng giá mua hay giá bán sẽ cách biệt một khoảng nhỏ so với mức giá đáy hoặc giá đỉnh của tài sản đó, và hãy tự giả sử rằng lệnh giao dịch của bạn chưa được khớp. Chế độ demo có thể cho thấy rằng lệnh giao dịch này đã được khớp, nhưng trên thị trường thực tế, điều đó có thể không xảy ra. Hãy loại trừ ra khoản lãi hoặc lỗ từ các lệnh giao dịch chưa khớp khỏi khoản lãi hoặc lỗ ròng được hiển thị trên chương trình mô phỏng, tức là làm như thể lệnh giao dịch đó chưa bao giờ tồn tại. Chỉ giả định giá mua hoặc giá bán đã được khớp nếu giá giao dịch vượt qua mức giá mua hoặc giá bán đó ít nhất một khoảng cách tối thiểu (tùy loại tài sản hoặc chứng khoán mà khoảng cách tối thiểu sẽ khác nhau). Đối với những cổ phiếu có khối lượng giao dịch hoặc thanh khoản thấp, khoảng cách tối thiểu này phải được nới rộng hơn nữa.

Lường trước trượt giá (slippage)

Đối với lệnh thị trường (market order, hay lệnh khớp ngay với giá tốt nhất hiện có), hãy tự giả định mức trượt giá ít nhất là 1 đơn vị đối với các cổ phiếu có khối lượng lớn. Hoặc đối với các cổ phiếu có khối lượng thấp hơn hoặc biến động nhiều hơn, hãy đặt ra giả định với mức trượt giá cao hơn.

Giao dịch với số vốn ít

Nếu có thể, hãy giao dịch ở chế độ demo với số vốn tương tự như khi bạn giao dịch trên thị trường thật. Nếu chế độ demo không cho phép điều này, bạn chỉ nên giao dịch một phần nhỏ số vốn của tài khoản demo. Đừng động đến khoản tiền vốn vượt quá mức thực tế trên tài khoản demo.

Thêm vào cảm xúc cá nhân

Hãy giả vờ như bạn đang dùng tiền thật, càng giống càng tốt. Hãy theo dõi xem cảm xúc và phong cách giao dịch sẽ ảnh hưởng đến bạn về mặt tâm lý như thế nào khi bạn cảm nhận được những cảm xúc đó. Vì tiền vốn demo không tạo ra lãi hay lỗ thực sự, nên các bạn trader cần phải tự tạo ra cảm giác với lỗ hoặc lãi. Có một phương pháp để làm được điều này là hãy tự phạt mình không được hưởng thụ những thứ mà bản thân thích nếu bạn không tuân theo kế hoạch giao dịch đề ra hoặc tự thưởng cho bản thân một phần thưởng nhỏ khi bạn tuân thủ chính xác theo kế hoạch giao dịch (bất kể có lãi hay dính lỗ).

Kết luận

Tài khoản demo có thể mang lại một số lợi ích cho các trader mới vì chúng cho phép trader làm quen với phần mềm giao dịch và hiểu được cách thị trường hoạt động. Vấn đề là kết quả giao dịch mô phỏng hiếm khi giống với kết quả giao dịch thực tế.

Do đó, các bạn trader phải lưu ý rằng kết quả khớp lệnh, nguồn vốn và cảm xúc có thể sẽ rất khác khi giao dịch bằng tiền thật (trái ngược với tiền giả trong chế độ demo). Tuy nhiên, các bạn trader có thể làm cho chế độ demo “giống thật” hơn bằng cách loại trừ đi các khoản lãi hoặc lỗ của những lệnh giao dịch chưa chắc đã được khớp trên thị trường thực, phải tính đến tác động trượt giá, cố giữ mức vốn trong tài khoản demo tương đương với mức vốn mà bạn có thể đáp ứng khi giao dịch thật và tạo cảm xúc thật khi có lãi hoặc dính lỗ ở chế độ demo bằng cách kết hợp các biện pháp gây kích thích bên ngoài.

Đăng Khoa - Theo investopedia.com