Hội đồng quản trị Tesla chính thức phê duyệt gói thưởng trị giá 30 tỷ USD cho CEO Elon Musk

Hội đồng quản trị Tesla đã chính thức phê duyệt một gói thù lao thay thế trị giá 30 tỷ USD dành cho CEO Elon Musk – động thái được đưa ra giữa lúc hãng xe điện và vị tỷ phú vẫn đang trong quá trình kháng cáo để khôi phục gói thưởng 58 tỷ USD từng bị tòa án Delaware tuyên vô hiệu trước đó.

Thông tin này được Tesla công bố trong hồ sơ gửi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) hôm thứ Hai. Công ty nhấn mạnh đây là bước đi nhằm đảm bảo Musk tiếp tục gắn bó và cống hiến cho Tesla trong bối cảnh ngày càng nhiều mối lo về việc ông đang bị phân tán sự chú ý bởi nhiều dự án khác.

Gói thưởng mới có gì đặc biệt?

Gói thưởng thay thế này sẽ được trình lên cổ đông để thông qua. Nếu được chấp thuận, Elon Musk sẽ được quyền mua 96 triệu cổ phiếu phổ thông của Tesla với giá ưu đãi 23,34 USD/cổ phiếu, ngang bằng với mức giá thực hiện của gói thưởng năm 2018. Tuy nhiên, để được nhận số cổ phiếu này, Musk phải duy trì vai trò tại Tesla cho đến ít nhất ngày 3/8/2027, dưới tư cách là CEO hoặc một lãnh đạo cấp cao chịu trách nhiệm về sản phẩm và vận hành.

Cổ phiếu nhận được sẽ phải nắm giữ tối thiểu 5 năm kể từ ngày cấp, trừ phần có thể bán để nộp thuế hoặc chi trả cho giá mua cổ phiếu.

Tuy nhiên, nếu Tòa án Tối cao Delaware bác bỏ phán quyết của Tòa Chancery Delaware – vốn đã vô hiệu hóa gói thưởng gốc năm 2018 – thì toàn bộ cổ phiếu trong gói mới sẽ phải bị hủy bỏ và trả lại cho Tesla.

Tranh cãi pháp lý kéo dài

Nguồn cơn của tranh chấp bắt đầu từ năm 2018, khi một cổ đông đâm đơn kiện cho rằng cuộc bỏ phiếu phê duyệt gói thưởng năm đó là không hợp lệ. Năm 2024, thẩm phán Kathaleen McCormick của Tòa án Chancery Delaware đã hai lần tuyên vô hiệu gói thưởng, bất chấp việc cổ đông Tesla bỏ phiếu lại và phê duyệt lại vào tháng 6/2024.

Thẩm phán McCormick lập luận rằng Musk có “mối quan hệ sâu sắc” với những thành viên trong hội đồng quản trị phê duyệt gói thưởng, đồng thời có ảnh hưởng chi phối trên thực tế đối với Tesla dù chỉ nắm giữ thiểu số cổ phần. Do đó, gói thưởng cần phải chịu mức độ giám sát pháp lý nghiêm ngặt hơn.

Tesla sau đó lập luận rằng việc cổ đông tái phê duyệt đã xóa bỏ những vấn đề về tính minh bạch, nhưng lập luận này vẫn không đủ thuyết phục để thay đổi phán quyết của tòa.

Vì sao không sửa mà vẫn muốn giữ gói cũ?

Lý do Tesla nỗ lực bảo vệ gói thưởng gốc là vì yếu tố kế toán. Gói thưởng 2018 chỉ khiến Tesla ghi nhận khoản chi phí kế toán khoảng 2,3 tỷ USD, trong khi nếu lập một gói tương đương mới, công ty có thể phải chịu chi phí kế toán hơn 25 tỷ USD – gấp hơn 10 lần.

Việc giữ nguyên hoặc thay đổi gói thưởng vì vậy không chỉ là vấn đề pháp lý, mà còn ảnh hưởng lớn đến báo cáo tài chính và giá trị thị trường của Tesla.

Áp lực giữ chân nhân tài giữa cuộc đua AI

Trong thư gửi cổ đông, bà Robyn Denholm và bà Kathleen Wilson-Thompson – hai thành viên HĐQT phê duyệt gói mới – nhấn mạnh rằng Elon Musk chưa nhận được khoản thù lao đáng kể nào kể từ năm 2017, bất chấp những đóng góp to lớn cho Tesla và cổ đông.

Họ cũng cảnh báo rằng, trong bối cảnh ngành công nghệ AI đang chứng kiến cuộc đua lương thưởng khốc liệt, nơi các kỹ sư AI hàng đầu có thể nhận mức thưởng lên tới 9 chữ số (trên 100 triệu USD), thì việc giữ chân Musk – người đóng vai trò quyết định với tương lai của Tesla – là vô cùng cấp thiết.

Nhà phân tích Dan Ives của Wedbush cũng đồng tình với quan điểm này và cho rằng:

Gói thưởng này sẽ giúp giữ Musk tại vị trí CEO ít nhất đến năm 2030 và xóa bỏ mối lo lớn của cổ đông xoay quanh sự không chắc chắn từ vụ kiện ở Delaware.

Tình hình tài chính gần đây của Tesla

Thông tin về gói thưởng được công bố sau khi Tesla vừa công bố kết quả kinh doanh quý II/2025 không đạt kỳ vọng. Doanh thu đạt 22,5 tỷ USD, thấp hơn dự báo 22,64 tỷ USD của Bloomberg, và giảm 12% so với cùng kỳ năm trước. Musk cũng cảnh báo có thể sẽ còn "vài quý khó khăn phía trước", khi doanh số bán hàng đang chững lại.