Niềm tin của các công ty tại Mỹ lao dốc, đảo chiều mạnh sau bầu cử Trump

Niềm tin của giới doanh nghiệp Mỹ đã sụt giảm rõ rệt, tiếp nối xu hướng suy yếu từ quý I và đánh dấu một bước ngoặt lớn so với tâm lý lạc quan của các lãnh đạo doanh nghiệp ngay sau khi Donald Trump tái đắc cử Tổng thống.

Theo khảo sát tháng 5 của Hiệp hội Kế toán viên Quốc tế (AICPA), chỉ 27% lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ tin tưởng vào triển vọng kinh tế 12 tháng tới – giảm mạnh so với mức 47% của quý trước và 67% trong khảo sát ngay sau kỳ bầu cử hồi cuối năm ngoái.

“Chúng tôi đang chứng kiến rất nhiều thay đổi trong kỳ vọng: các kế hoạch tuyển dụng và đầu tư bị hoãn lại, mục tiêu tăng trưởng bị cắt giảm, các chỉ số hiệu quả hoạt động bị điều chỉnh thấp đi,” ông Tom Hood – Phó Chủ tịch điều hành AICPA – cho biết. “Dữ liệu cho thấy một sự chuyển biến rõ rệt từ lạc quan sang thận trọng. Doanh nghiệp đang chuẩn bị tinh thần đối phó với bất ổn, đặc biệt là những lo ngại xoay quanh các chính sách thuế quan càng khiến tình hình trở nên khó đoán.”

Khảo sát của AICPA cũng ghi nhận: cứ 5 lãnh đạo doanh nghiệp thì có 1 người cho rằng kinh tế Mỹ đã rơi vào suy thoái, và thêm 34% dự báo điều này sẽ xảy ra trước cuối năm. Trong số những người dự báo suy thoái trong năm nay hoặc năm sau, có tới 75% nhận định mức độ sẽ từ trung bình đến nghiêm trọng.

Các con số này phản ánh sự sụt giảm niềm tin mạnh mẽ chỉ trong vài tháng, khi Tổng thống Trump đảo lộn quan hệ thương mại toàn cầu, gây sức ép lên các doanh nghiệp lớn như Apple và thúc đẩy quốc hội thông qua một dự luật thuế mới – trong đó có những điều khoản dự kiến sẽ làm tăng đáng kể chi phí cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp quốc tế.

Dù ông Trump đã tạm ngưng nhiều mức thuế quan mạnh tay trong 90 ngày, căng thẳng thương mại với Trung Quốc lại bùng phát sau khi Tổng thống Mỹ cáo buộc Bắc Kinh vi phạm cam kết với Washington vào cuối tuần qua.

Khi tâm lý của lãnh đạo doanh nghiệp ngày càng xấu đi, các từ khóa như “bất ổn” xuất hiện dày đặc trong các buổi họp công bố kết quả kinh doanh quý I. Nhiều doanh nghiệp đã rút lại dự báo hoặc từ chối đưa ra định hướng, trong khi tình trạng cắt giảm nhân sự diễn ra mạnh hơn ở một số ngành. Tốc độ tuyển dụng tại các doanh nghiệp Mỹ trong tháng 5 vừa qua cũng chậm lại đáng kể, với số lượng việc làm mới trong khu vực tư nhân chỉ đạt 37.000 – mức thấp nhất trong hai năm qua, theo số liệu của Viện Nghiên cứu ADP.

Khảo sát của AICPA tiếp tục bổ sung bằng chứng về đà giảm tốc của kinh tế Mỹ: chỉ 14% lãnh đạo doanh nghiệp dự định tuyển dụng ngay lập tức, giảm so với mức 20% của quý trước. Kỳ vọng tăng trưởng doanh thu 12 tháng tới chỉ còn 1% – mức thấp nhất kể từ quý III/2020, thời điểm kinh tế bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch.

Các doanh nghiệp tham gia khảo sát hiện dự báo sẽ thua lỗ 0,3% trong năm tới, trái ngược hoàn toàn với kỳ vọng lãi 1,7% trong khảo sát quý trước. Tỷ lệ doanh nghiệp dự tính mở rộng hoạt động cũng giảm mạnh, chỉ còn 43% so với 57% của quý I.

Điều kiện kinh tế trong nước trở thành nỗi lo lớn nhất của doanh nghiệp Mỹ trong quý II, đẩy lạm phát xuống vị trí thứ hai – vốn là mối quan tâm hàng đầu hồi đầu năm. Các vấn đề khác như chi phí nguyên vật liệu, thiết bị, bất ổn chính trị trong nước và thị trường trì trệ cũng được các lãnh đạo doanh nghiệp đặc biệt quan tâm.