Lĩnh vực khai khoáng chờ đón thương vụ “khủng”

Ngành khai khoáng của thế giới đang chờ đón thương vụ sáp nhập “khủng” khi tập đoàn khai khoáng BHP của Úc đề nghị thâu tóm đối thủ Anglo American của Anh với giá gần 40 tỷ USD. Con số này đã lập kỷ lục trong lĩnh vực này. Trong thông báo ngày 25/4, BHP định giá cổ phiếu của Anglo American ở mức 31,4 USD/cổ phiếu, tương đương với tổng giá trị doanh nghiệp 38,9 tỷ USD.

Anglo American ngày 26/4 đã từ chối đề nghị của BHP do tập đoàn này định giá công ty này ở mức tương đối thấp. BHP sẽ đưa ra đề nghị chính thức trước ngày 22/5 và tập đoàn này có thể đưa ra mức giá cao hơn. Nếu hoàn tất, thương vụ này sẽ tăng cường sự tiếp cận của BHP đối với các mỏ đồng.

Đồng là một thành phần thiết yếu trong một số công nghệ năng lượng tái tạo, như pin năng lượng Mặt Trời và xe điện cũng như mạng lưới điện. Nhu cầu với đồng lớn khiến mức giá tại Sàn giao dịch kim loại London tăng hơn 15% trong năm nay, lên gần mức 10.000 USD/tấn, mức cao nhất trong khoảng 2 năm.  

Theo phân tích của CRU Group, BHP là nhà sản xuất đồng lớn thứ hai thế giới, trong khi Anglo American là nhà sản xuất lớn thứ 9. Sự kết hợp của hai nhà sản xuất này khiến các cơ quan quản lý về cạnh tranh trên toàn thế giới quan tâm.

Một năm trước, BHP đã thâu tóm đối thủ Oz Minerals cũng của Úc để tăng cường tiếp cận đồng và nickel. Theo Giám đốc điều hành Mike Henry, việc thâu tóm Oz nằm trong chiến lược của BHP nhằm đáp ứng nhu cầu đang gia tăng đối với các kim loại thiết yếu cho xe điện, tua bin gió và tấm pin năng lượng Mặt Trời.

Theo các nhà phân tích, triển vọng về giá đồng trong năm 2024 sẽ tương đối lạc quan. Đồng được coi là một trong những kim loại quan trọng, đóng vai trò là trụ cột chính của quá trình chuyển đổi năng lượng. Đây là nguyên tố đầu vào của quá trình điện động hóa, tiến tới năng lượng xanh. Ví dụ, lượng đồng được sử dụng trong ô tô điện nhiều gấp ba lần so với ô tô có động cơ đốt trong (chạy bằng xăng hoặc dầu).

Mặt dù vậy, một số phân tích cho thấy bức tranh nguồn cung đồng trong năm 2024 vẫn còn nhiều xáo trộn. Với việc khu mỏ khai thác đồng lớn tại Mỹ Latinh ngừng sản xuất gần đây đã khiến triển vọng nguồn cung tổng thể trở nên u ám hơn.

Anglo American đã hạ thấp triển vọng nguồn cung đồng của công ty, với lý do chất lượng quặng ở đây thấp hơn tại các mỏ ở Chile.

Ngân hàng Goldman Sachs đã điều chỉnh dự báo nguồn cung đồng sẽ tăng 3% trong năm 2024, thấp hơn 1% so với dự báo tăng trưởng 5% đưa ra trước đó. Các nhà phân tích của Goldman Sachs viết trong một báo cáo: “Điều quan trọng là tác động đến cân bằng cung cầu toàn cầu của kim loại đồng. Chúng tôi hiện dự báo thị trường đồng tinh luyện sẽ thiếu hụt 534.000 tấn vào năm tới, trước đó dự báo thiếu hụt 155.000 tấn. Điều này có nghĩa là thị trường sẽ chuyển từ trạng thái gần cân bằng sang trạng thái có khoảng trống rõ ràng trong cung-cầu như hiện nay”.

Trong khi đó, ngân hàng UBS nhận định lạc quan hơn khi cho rằng thị trường đồng đang dần cân bằng, nhờ nguồn cung phong phú hơn. UBS cho biết nếu tất cả các mỏ khai thác đúng như dự kiến, sản lượng toàn cầu sẽ tăng 5% trong năm tới, lên 24,5 triệu tấn.

Trong khi đó, nhu cầu đồng dự kiến sẽ tăng, nhưng mức tăng bao nhiêu vẫn là một “ẩn số”. Là kim loại chủ chốt của nền kinh tế toàn cầu, đồng thường được sử dụng trong các tòa nhà và hệ thống dây điện. Thương mại đồng đã trở thành một chỉ báo tốt về sự phát triển kinh tế.

Sự phục hồi dự kiến của nền kinh tế Trung Quốc sau đại dịch COVID-19 vốn được cho là sẽ thúc đẩy nhu cầu trong các lĩnh vực như xây dựng. Mặc dù vậy, sự phục hồi “ốm yếu” của lĩnh vực xây dựng và hạ tầng cơ sở tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã khiến giá đồng sụt giảm. UBS ước tính nhu cầu đồng của Trung Quốc dự kiến chỉ tăng 3% trong năm 2024.

UBS dự báo nhu cầu đồng tinh luyện chỉ tăng 3% trong năm 2024, mặc dù nhu cầu về công nghệ “xanh” sẽ tăng gần 15% lên 5,6 triệu tấn. UBS cho biết, trong năm 2024, khoảng 15% nhu cầu đồng đến từ xe điện, năng lượng gió và các công nghệ chủ chốt khác, đẩy tổng nhu cầu đồng dự kiến lên 26,8 triệu tấn.

Hoa Nguyễn